Diversiteit en de coronacrisis

De coronacrisis heeft een grote impact op het werk van de FDO’s. Ilja: 'Ik ben bijvoorbeeld heel druk met de organisatie van noodopvang voor kinderen van ons zorgpersoneel. Veel collega’s hebben andere taken gekregen, die nu absolute prioriteit hebben. Het is bijzonder om mee te maken hoe flexibel en veerkrachtig onze organisatie is. Er is saamhorigheid en focus. Collega’s die elkaar nooit eerder ontmoet hebben, staan binnen een dag opgesteld in een team dat direct presteert op topniveau. Inclusie is geen issue. Iedereen werkt samen.' Jeanine: 'We proberen het onderwijs online door te laten gaan, dus via Zoom geven gastdocenten les over gezondheid van vluchtelingen of over de gezondheid van dak- en thuislozen. En een werkbezoek van de geneeskundestudenten aan Dokters van de Wereld in Amsterdam vindt ook via Zoom plaats. Interessant is daarnaast dat collega’s van andere organisaties razendsnel de informatie over corona toegankelijker hebben gemaakt, door het te vertalen naar verschillende talen en het taalniveau aan te passen aan mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden.'

Diversiteit als onderdeel van het curriculum

Hoewel het coronavirus de focus voor velen nu even verlegt, is een van de uitgangspunten van het Amsterdam UMC de gezondheidsverschillen tussen Amsterdammers en in de wereld verkleinen. Om dit te bereiken is aandacht voor diversiteit in de zorg essentieel. Jeanine: 'Daarom integreren we diversiteit in het onderwijs. Geneeskundestudenten volgen bijvoorbeeld een practicum waarin omgaan met taalbarrières centraal staat. Ze leren wanneer het goed is om een tolk in te schakelen. We geven ook aandacht aan ziektebeelden bij patiënten met verschillende etnische achtergronden. Studenten leren ook hoe cultuur een rol speelt bij diabetes. En studenten krijgen tijdens de opleiding een opdracht waarin ze nadenken over hun eigen vooroordelen bij patiënten.' Omdat het Amsterdam UMC veel aan de stad te danken heeft, stelt het daar in het onderwijs iets tegenover. Jeanine: 'We hebben activiteiten die erop gericht zijn studenten zich meer bewust te maken van de stad waarin ze onderwijs volgen. Zo zijn studenten naar de Bijlmer gegaan om patiënten gezondheidsadvies te geven. Zo geven ze iets terug aan de maatschappij.' En natuurlijk leren ze er zelf ook weer van.

Gelijke kansen voor alle studenten

In het onderwijs is aandacht voor gelijkheid nodig. Jeanine: 'We vinden het belangrijk dat studenten gelijke kansen hebben.' Je achtergrond geeft je als het ware een voorsprong of achterstand. Ilja: 'Als je beide ouders hier in Nederland al arts zijn, dan kom je in een veel warmer netwerk dan als je zelf als eerste in de familie studeert. We zien dat studenten met een andere achtergrond soms moeite hebben met netwerken.' Jeanine vult aan: 'Of soms hebben ze het gevoel dat ze moeten overpresteren of ze hebben moeite met het krijgen van feedback.'

Faciliteren van studenten en medewerkers

Om studenten en medewerkers goed te kunnen faciliteren, zijn er ook in het gebouw een aantal voorzieningen. Ilja: 'We zitten in een heel ruim opgezet ziekenhuis, dus het gebouw is heel open en toegankelijk. Ook voor als je bijvoorbeeld een arbeidshandicap hebt. Verder hebben we de Dienst Geestelijk Gezondheid en een fysiek stiltecentrum in het gebouw, waar iedereen vragen kan stellen over religie. Als je bijvoorbeeld een islamitische achtergrond hebt en je wil weten hoe je als vrouwelijke zorgverlener omgaat met het verzorgen van mannen, dan kun je je vraag stellen aan een islamitisch geestelijk verzorger. Ook hebben we daar gebedsruimtes.'

Betere resultaten door diversiteit

Ilja en Jeanine zijn persoonlijk erg betrokken bij het onderwerp diversiteit. Ilja: 'Ik zet mij al mijn hele werkende leven in voor meer diversiteit. Eerste bij de publieke omroep, om daar meer kleur terug te zien. Ik heb de vaste overtuiging dat het teamresultaat van diverse teams beter is. Dan kijk je met verschillende brillen naar een vraagstuk en communiceert het team uitgebreider met elkaar dan met gelijkgestemden waardoor je een doordachter en uiteindelijk beter resultaat krijgt. Het geeft mij heel veel werkplezier als ik zie dat iemand met een afstand tot de arbeidsmarkt zich langzaam in een team vestigt, de persoon opleeft en het team beter maakt.'

Voor de staf in het onderwijs zijn er nog stappen te zetten. Ilja: 'Op dit moment is bij het Amsterdam UMC 70% vrouw, 55% in de subtop vrouw en 46% in de top vrouw. Dat zijn nette cijfers, maar in het onderwijs loopt het nog wel achter. 28% van de hoogleraren is vrouw en 24% van de bijzonder hoogleraren is vrouw. Daarom hebben we nu bijvoorbeeld ook een female career development programma waarbij vrouwelijke universitaire hoofddocenten en hoogleraren hun persoonlijk leiderschap, leiderschap competenties en leiderschapsstijl onderzoeken en verder ontwikkelen.'

Toekomstdromen

Jeanine en Ilja verzamelen alles wat er gebeurt aan diversiteit. Want er gebeurt al heel veel, maar er is nog meer mogelijk. Over hun ambities voor de toekomst zegt Ilja: 'Onze ambitie voor de toekomst is structurele aandacht voor diversiteit en inclusie beleid. Dat begint zich nu te ontwikkelen. Maar we merken dat dit lastig is. De agenda’s zijn vol en de studiebelasting is pittig. Dan blijven dit soort extra activiteiten liggen.' Jeanine: 'We zouden ook graag meer inzicht willen hebben in de data specifiek voor onze faculteit. We hebben wel UvA-brede data, maar als we nog meer inzicht zouden hebben in studiesucces bijvoorbeeld gekoppeld aan migratieachtergrond, dan kunnen we de studenten uiteindelijk nóg beter begeleiden.' En dat is nodig om echte gelijkheid in het onderwijs en de zorg mogelijk te maken.

Een diverse universiteit komt verder. En diversiteit krijgt vorm door samen in actie te komen. Daarom werken we er constant aan dat iedereen zich bij de UvA kan ontwikkelen en zichzelf kan zijn, ongeacht iemands culturele achtergrond, geslacht, geloof, seksuele geaardheid of functiebeperking. Op iedere faculteit geeft een Faculty Diversity Officer samen met medewerkers, studenten en het Chief Diversity Officer Team richting aan het diversiteitsbeleid. Want iedere faculteit heeft een andere identiteit. De komende weken publiceren we interviews met alle Faculty Diversity Officers. In dit interview het woord aan Jeanine Suurmond en Ilja Swets van de Faculteit der Geneeskunde.

Jeanine Suurmond, Universitair Docent
Werkt bij het AUMC: 17 jaar met een paar kleine tussenpozen
Woonplaats: Bilthoven
Vrije tijd: Werken in de tuin
Wat vind je het leukste aan je baan? De vrijheid en creativiteit.

Ilja Swets, Coördinator Participatie-programma
Werkt bij het AUMC: 3 jaar
Woonplaats: Amsterdam
Vrije tijd: Groot fan van het filmhuis (als het weer kan na de coronacrisis)
Wat vind je het leukste aan je baan? Dat je met een beetje extra aandacht mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt echt kunt helpen.